Eenentwintigste eeuw, of de weergeboorte (2000-)

In februari 2004 waren er plannen ontwikkeld om van de woning in de grote schuur ook appartementen te maken waarvoor het geheel uitebroken moest worden. Hier was echter zeker een bouwvergunning voor nodig vanwege gevelwijziging. Daar het beroep van architect in België beschermd is moest er een belgische architect benaderd worden.

Begin maart kreeg architect Boudewijn Laugs een telefoontje van de Orde van Architecten of hij geïnteresseerd was in deze opdracht, daar hij ook in Wallonië werkzaam was als vlaams / nederlands architect.

Bij de eerste afspraak ter plaatse was hij verrukt toen hij zag dat het ging om het prachtige domein dat hij enkele weken eerder voor het eerst gezien had op een wandeling, maar hij was ook geschrokken toen hij zag hoe er mee omgesprongen werd. De grote buxusstruiken uit de moestuin waren allen uitgetrokken om opgestookt te worden en de serre waren ze aan het slopen. Er werden inferieure materialen gebruikt en er werd wat ronggekliederd met cement.

Meteen zocht hij naar een manier waardoor hij misschien beheerder zou kunnen worden voor de Stichting. De grond buiten het park, 73 hectaren, wilden ze gaan verkopen en er was geen visie naar de toekomst, géén masterplan, alleen het idee overal appartementen te maken.

Er moest een afspraak gemaakt worden met de secretaris van de Stichting om dit te keren en een masterplan te kunnen maken. Dit werd de 3^e ontmoeting met Cortils, de 2^e afspraak. Op de vraag wat de Stichting de komende 10 jaren met het landgoed van plan was, antwoorde de secretaris : “Daar kan ik kort in zijn. Eigenlijk willen we er van af.” Het antwoord van Boudewijn die op dat moment helemaal geen geld had, was : “Dan neem ik het over !” Er was nog geen bedrag genoemd maar Boudewijn dacht : ik zoek 10 mensen die dit willen kopen in een Stichting met certificaathouders en ik ga het beheer doen ! Hij kreeg meteen een machtiging van de secretaris dhr. Franssen om in zijn naam te handelen en besluiten te nemen naar aannemers, de overheid, monumentenzorg etc. De zoektocht naar kopers van aandelen was begonnen, maar dit bleek niet eenvoudig ! Kandidaten waren veelal mensen die dachten er rijk aan te worden, maar een landgoed is er niet voor jou, jij moet er voor het landgoed zijn ! Dit landgoed verdiende aandacht en verzorging en liefde. De negatieve spiraal moest gekeerd. De blije liefde die er was tijdens de bewoning door Maurice Dallemagne moest weer voelbaar gaan worden zodat op deze bijzondere plek weer veel mensen tot zichzelf zouden kunnen komen in deze hectische maatschappij.

Na 1,5 jaar was er nog steeds geen Stichting of vennootschap samengesteld. Er was ook nog steeds geen geld. De overdracht moest wel plaatsvinden omdat er anders een zéér hoge boete mogelijk zou zijn. De banken wilden echter wel krediet geven aan Boudewijn Laugs omdat deze in het verleden had aangetoond serieus met de zaak om te gaan. Het vertrouwen was er. Boudewijn beslist het zelf te kopen voor de vraagprijs van anderhalf miljoen euro. De overdracht vond plaats op 13 september 2005.

Meteen werd er begonnen met het opschonen van de meest lugubere plekken op het landgoed. De putten gevuld met afval werden opgeschoond, de kerstdennen in de moestuin werden gerooid, de buxusstruiken en rozenstruiken werden weer aangeplant, rioleringen werden vernieuwd, een provisorische werkplaats werd ingericht. Het kasteel werd appartement voor appartement ingericht. De verhuur kon beginnen en de afbetaling van de hypotheek ook.

Vervolgens werd er een nieuw plan gemaakt voor de woning waar eerst ook appartementen in gedacht waren : de boerderij uit 1937. Deze moest eerst klaargemaakt zodat Boudewijn en zijn vrouw Constance met de kinderen hier kon komen wonen. De woning kon in zijn geheel intact gehouden worden mits hier een zone van 3m uit de grote schuur erbij genomen werd. Hier zijn de badkamers en keuken verwezenlijkt. Het was meteen ontworpen om er later een B&B uit te kunnen baten. Op 1 april 2006 namen de nieuwe eigenaars hun intrek in de woning. De verbinding met het landgoed kon nu alleen maar groeien.

Om workshops te kunnen geven moest er een goede ruimte zijn. Het meest lugubere gebouw met de mooiste ligging was meteen in het eerste masterplan hiervoor uitgekozen. Het Paviljoen achter de tennisbaan. 2 glazen wanden bieden hier een zicht op de vallei, terwijl er toch een grote intimiteit aanwezig is door de rugdekking van de oude tuinmuur en de vorm van het dak.

Het boshuisje werd gerestaureerd om een terugtrekplekje te hebben.

Een ander zeer bouwvallig bouwwerk was het koetsiershuisje met de stallen ernaast. Dit werd aan gepakt in 2008. De stal naast de poort naar de tuin moest bijna geheel herbouwd (2009). Onder de andere stal uit 1833 moest een installatiekelder gegraven (2010) waarna de woning erboven klaargemaakt kon worden (2011). Deze werden gecompleteerd met de herbouw van de serres (2012). De restauratie van de leien daken en ramen en deuren werd mede mogelijk gemaakt door een subsidie van monumentenzorg. Foto bord.

Meteen werd doorgebouwd aan de eetzaal en de winkel (2013) en aan de veranda van de koetsierswoning met de binnenhof (2014).

In december 2014 gaat de pachter, Albert Liégeois, als laatste telg van 5 generaties met pensioen. Het paardenpension houdt op te bestaan. De stallen worden ontdaan van hekken en de provisorische werkplaats kan tijdelijk verhuizen naar de boerderij. Alle landbouwgronden worden dan meteen omgezet naar biologische landbouw.

Achter de eetzaal kan nu gewerkt worden aan een tweede zaal. Om geen wateroverlast meer te krijgen van de hoger gelegen velden is het noodzakelijk hier een goede drainage en een nieuwe keermuur te bouwen. In 2015 wordt er dan een extra kelder uitgegraven en gebouwd om meer buffervaten voor warmwater te kunnen plaatsen en een magazijn annex fietsenberging en vuilhok te kunnen inrichten. Voorjaar 2016 zijn deze ruimte gereed. Tegelijk worden dan de andere leien daken en goten onderhouden met een onderhoudssubsidie. Er wordt nog doorgebouwd aan de gebouwen van de zone sud waarvoor op 14 december 2009 een Certificat de patrimoine werd verleend en op 31 augustus 2010 een bouwvergunning werd afgeleverd.

2016 is een belangrijk jaar voor landgoed Cortils. In 2016 is de 2de Certificat de Patrimoine voor zone nord voorbereid. Het streven is om in het jaar 2017 te starten met de gebouwen aan de oostzijde van de cour van de boerderij.

De net opgerichte scrlfs “Les Compagnons de la Terre” uit Luik is geïnteresseerd hier neer te strijken. In maart 2016 zijn de eerste velden uitgezet en de serres geplaatst. De productie is begonnnen.

Maar wat ook een grote transformatie voor Cortils is, Boudewijn Laugs heeft zijn bezit ondergebracht in een Coöperatieve Vennootschap met Beperkte Aansprakelijkheid : na 1075 jaar is het landgoed niet meer in het bezit van families maar van een cvba, “La Coopérative du Domaine des Cortils”.

In het vervolg zullen een algemene vergadering  en een bestuur gaan beslissen over belangrijke zaken. Iedere burger die Cortils een warm hart toedraagt zal mede eigenaar kunnen zijn. Het landgoed is er nu voor iedereen die respectvol naar de medemens en moeder Aarde wil leven.

De geschiedenis gaat voort, Cortils gaat voort.